Widzialne staje się nośnikiem tego, co niewidzialne

Publikacja MISTERIUM LITURGII – MISTERIUM CODZIENNOŚCI stanowi komentarz do dwu wystaw towarzyszących obchodom Jubileuszu 50 lat działalności Instytutu Liturgicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (2018). Wystawy poświęcone były obiektom liturgicznym zbiorów Muzeum Historyczno-Misyjnego Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Krakowie (Misterium liturgii) oraz malarstwu współczesnej artystki krakowskiej, Katarzyny Makieły – Organisty (Misterium codzienności). Wystawa Misterium codzienności miała być swego rodzaju kontrapunktem dla wystawy Misterium liturgii wskazując na rolę problematyki religijnej w życiu codziennym. Zrozumieniu istoty obu pokazów służy najlepiej przesłanie św. Jana Pawła II zawarte w Liście do artystów: „Kościół potrzebuje sztuki, aby to, co niewidzialne, stało się postrzegalne”.

Celem publikacji było ukazanie refleksji i efektów pracy wielu osób zaangażowanych w wydarzenia jubileuszowe: ludzi Kościoła i świeckich, artystów i ludzi nauki: teologów, liturgistów, historyków sztuki. Autorzy zaproszeni do jej napisania inspirowali się obiektami pokazanymi na wystawach, starali się jednak omówić je w szerszych kontekstach: teologicznym, sakralnym, liturgicznym, duchowym, histo­ryczno-artystycznym. W momencie publikacji przesłanie książki przybrało także wymiar egzystencjalny. Obrazy towarzyszą tekstom, odsłaniając i wzbo­gacając wzajemnie swe znaczenia. Tej koncepcji, opracowanej graficz­nie przez Marcina Czaję, odpowiada projekt okładki, który miał stanowić od­zwierciedlenie nastroju wystaw poprzez użycie ascetycznego liternictwa ze­stawionego z fragmentem obrazu Katarzyny Makieły-Organisty wpisującym się swą treścią i formą w zagadnienie wiodące – MISTERIUM.

Z recenzji ks. prof. Dariusza Tabora: „Ta różnorodność tekstu stanowi o niepowtarzalności książki. Jest ona zakorzeniona w rzeczywistości wystawy, niektóre z tekstów podejmują  zadanie odczytania i zrozumienia jej treści. (…) Dotyczą one bowiem istoty rzeczywistości obecnych na wystawie, lecz i przekraczających jej granice (MISTERIUM LITURGII MISTERIUM CODZIENNOSCI). Należy zwrócić uwagę na wyjątkową stronę graficzną. Seria ilustracji, przedstawiających zarówno eksponaty wystawy jak i niektóre przedmioty analizowane w tekstach, została umieszczona w kolumnie będącej równoległą do tekstu. Takie zestawienie i ustanowienie równowagi między tekstem a obrazem, nadanie obrazowi większego znaczenia, wykraczającego poza tylko funkcje ilustracyjną, przydają waloru książce”.

Z recenzji prof. Adama Brinckena: „Powstałe dzieło jest niecodziennym spotkaniem refleksji o wierze i religii, o duchowości w sztuce, o jej sile oddziaływania i „pośredniczenia”, zawartości duchowej i potrzebie współodczuwania także poprzez sztukę w kościele. Wydawnictwo to powinno stać się obowiązkową lekturą księży, braci zakonnych, słuchaczy Seminariów i studentów a tak naprawdę naszą dla wszystkich z hierarchami Kościoła włącznie”.